Khi sự cố tai ương tràn dầu từ giàn khoan của hãng dầu khí Anh British Petroleum ngày 20-4-2010 ở Vịnh Mexico ngày càng tồi tệ hơn, có một câu hỏi mà mọi người trong khu vực đặt ra: Vệt dầu loang sẽ tràn tới đâu?

" />
Thứ Năm ngày 12 tháng 12 năm 2024
Thứ Năm ngày 12 tháng 12 năm 2024

Tech MediaOnline

Siêu máy tính Rio Rancho tham gia sự cố tràn dầu Vịnh Mexico

August 05
00:00 2010

Và nhờ một mô hình dòng chảy đại dương phức tạp được mô phỏng trên một siêu máy tính (supercomputer) đặt tại nhà máy Fab 7 cũ của Intel ở Rio Rancho (bang New Mexico), các cư dân vùng Vịnh Mexico đã có được câu trả lời và những người tham gia xử lý sự cố thảm họa môi trường này có thể kiểm soát được diễn biến một cách tốt hơn.

Một bức tranh nghiệt ngã
Mô hình do siêu máy tính tạo dựng cho biết lớp dầu tràn ở gần mặt biển nhất sẽ được dòng hải lưu Loop mạnh mẽ của Vịnh Mexico đưa đi xa hàng trăm dặm, cuối cùng tới tận bang Florida. Ở đó, nó sẽ nhanh chóng bao quanh nửa bên dưới của Florida và sẽ được tăng tốc khủng khiếp khi gặp dòng hải lưu Gulf Stream của Đại Tây Dương, mở rộng tầm ảnh hưởng của vệt dầu tràn xa tới hàng ngàn dặm, vươn tới vùng duyên hải phía đông của nước Mỹ.
Bà Synte Peacock, một nhà khoa học tại Trung tâm Nghiên cứu Khí quyển Quốc gia (NCAR) ở Bouler (bang Colorado), nơi hình thành mô hình gọi là Chương trình Đại dương Song song (Parallel Ocean Program, POP) này, cho biết: ý tưởng xây dựng mô hình theo dõi vết dầu loang đã nảy ra ngay trong những ngày đầu tiên sau khi xảy ra sự cố. “Một số nhà khoa học chúng tôi đặt vấn đề tại sao không có những kịch bản dài hạn hơn về ảnh hưởng của sự cố tràn dầu. Sau đó, chúng tôi nhận ra rằng mình có một mô hình hoàn hảo để làm điều này, đó là chương trình POP. Nó là một trải nghiệm lý thuyết đầy đủ mà chúng tôi đã thực hiện được, nhằm giúp chúng tôi có thể đo đạc “thời tiết” của đại dương – các dòng chảy đa dạng của nó.”
Để tạo mô hình sự cố tràn dầu, các nhà nghiên cứu đã cấu hình lại cho mô hình đang có để có một điểm xuất phát được xác định – vĩ độ và kinh độ của vụ tràn dầu giàn khoan Deepwater Horizon ở Vịnh Mexico, và sau đó cho phép mô hình chạy để quan sát các hình mẫu nào sẽ xuất hiện.

“Encanto” – một trong các siêu máy tính nhanh nhất thế giới
Để có được một mô hình chính xác như thế, các nhà nghiên cứu cần phải có một sức mạnh tính toán kinh khủng mới đủ sức mô phỏng được các hoạt động của lớp dầu tràn đang lan rộng trong thực tế đại dương.
Và đó là một câu chuyện khác của Intel và bang New Mexico. Hồi năm 2007, bang này hợp tác với Intel để hình thành hệ thống siêu máy tính nhanh nhất thứ ba của thế giới lúc đó (bây giờ nó chỉ đứng hạng 32). Được đặt tên là Encanto, nó là một cỗ máy tính khổng lồ giải nhiệt bằng nước gồm 28 chiếc tủ đứng chứa 3.500 bộ vi xử lý 4 nhân Intel Xeon “Clovertown”. Jami Grindatto, Giám đốc các vấn đề hợp tác ở vùng Tây Nam Hoa Kỳ của Intel, cho biết: “Encanto là một trường hợp khác thường, bởi vì hầu hết các siêu máy tính nhanh nhất thế giới đều nằm trong các cơ quan nghiên cứu hay các phòng thí nghiệm của chính phủ và không mở cho công chúng. Nhưng bang New Mexico lại muốn hình thành một siêu máy tính mà các doanh nghiệp và giới giáo dục cao có thể tiếp cận được”.

Nhà của Encanto: nhà máy Fab 7 cũ của Intel
Intel đã có một địa điểm lý tưởng cho chiếc siêu máy tính này – nhà máy Fab 7 vừa được giải thể trong khuôn viên Rio Rancho. Intel là chủ nhà của Encanto trong khi bang New Mexico là chủ của nó.
Chính nhờ bản chất “mở” của Encanto mà Peacock và các đồng nghiệp của bà tại NCAR đã dễ dàng có thể tiếp cận với siêu máy tính, và trong tháng 6-2010 đã bắt đầu chạy mô hình vết dầu tràn.

Phải mất hàng trăm ngàn giờ máy tính để chạy các mô phỏng
Chỉ trong vòng 2 giờ chỉnh sửa lại mã, nhóm của Peacock đã có thể chạy mô phỏng đầu tiên. Nhưng đó chỉ là khởi đầu. Chỉ nội 6 mô phỏng đầu tiên đã khiến Encanto phải thực hiện hơn 250.000 giờ tính toán, sử dụng 1.000 nhân vi xử lý trong một quá trình xử lý song song quy mô lớn. Nói cách khác, nếu tất cả 1.000 nhân xử lý chạy trọn vẹn tất cả 6 mô phỏng, mất khoảng 10 ngày để hoàn tất.
Mô phỏng không phải là dự báo. Nó phản ánh những khả năng có thể xảy ra. Và khi các nhà khoa học ở NCAR và các nơi khác đang tiếp tục làm việc để dự báo lộ trình và ảnh hưởng của thảm họa môi trường tệ hại nhất nước Mỹ, các vi xử lý Intel sẽ tiếp tục giúp các chuyên gia xử lý với một số thách thức lớn nhất của xã hội.

Phillip Davis

Chuyên trang Intel Kết Nối – Intel Connecting được thực hiện với sự hợp tác của Intel Việt Nam. Bạn đọc có thắc mắc về các sản phẩm của Intel, cũng như máy tính nói chung, hoặc có những chia sẻ với Intel, xin vui lòng gửi về địa chỉ sieuthisovn@gmail.com với Subject: Intel Ket Noi. Chân thành cảm ơn.