LÊ HOÀN

(Bài viết đã được đăng trên báo Người Việt Online)

Pin Li-Ion hiện nay được sử dụng thay thế cho pin Ni-Cd, Ni-MH trong hầu hết các thiết bị điện tử vì chúng lưu trữ nhiều năng lượng hơn pin Ni-Cd, Ni-MH trên cùng một dung tích và không bị hiệu ứng nhớ làm giảm hiệu suất.

Pin Li-Ion thường có dạng dẹp vì chúng được trang bị cho hầu hết các thiết bị di động loại nhỏ như cellphone, tablet, laptop,… Tuy nhiên còn có một loại pin Li-Ion hình trụ khá thông dụng trên các thiết bị điện tử loại lớn nhưng chỉ thấy bán trên Internet, không thấy bán lẻ ở các cửa hàng là pin Li-Ion 18650.

Pin này được trang bị cho đèn pin siêu sáng, vape (thuốc lá điện tử), laptop, pin sạc dự phòng, xe đạp điện, xe hơi điện,… và thường kết hợp thành từng khối để cung cấp điện áp và dòng lớn.

Làm thế nào để sử dụng pin này hiệu quả và an toàn?

– Ý nghĩa ký hiệu 18650: Hai chữ số đầu (18) là đường kính pin theo milimet, hai chữ số tiếp theo (65) là chiều dài pin theo milimet, chữ số cuối (0) chỉ pin có hình trụ. Ngoài pin 18650 còn có các loại pin hình trụ khác như 18500, 17670, 16340 (tương đương CR123A), 14500 (tương đương AA) 10440 (tương đương AAA), 26650 (tương đương C)… ít sử dụng. Pin có tuổi thọ khoảng 400 lần sạc, tương tự như pin dẹp.

– Dung lượng pin thông dụng nằm trong khoảng 1,500 mAh đến 2,500 mAh, pin có dung lượng dưới 1,000 mAh thường được dùng để tặng kèm thiết bị. Pin có dung lượng từ 2,800 mAh đến 3,500 mAh (cao nhất hiện nay) thuộc loại đắt tiền. Các nhãn hiệu pin Li-Ion 18650 có uy tín trên thị trường là Samsung, LG, Panasonic, Sony, Sanyo.

Pin Li-Ion 18650 của Trung Quốc bán trên Internet đa số ghi dung lượng giả tạo cao hơn dung lượng thật và toàn bộ pin ghi dung lượng trên 3,500 mAh của Trung Quốc đều là giả.

– Ðiện áp pin nằm trong khoảng 2v khi cạn đến 4.2v khi đầy. Không nên sạc pin quá 4.2v và xả pin xuống dưới 2v vì có thể làm giảm tuổi thọ pin.

– Pin Li-Ion 18650 còn có loại được trang bị mạch bảo vệ (Protected) có khả năng tự ngắt khi điện thế pin xuống đến mức tối thiểu và khi pin sạc đầy để tránh cháy, nổ. Thường thì trên pin loại này có ghi chữ protection hoặc protected và sẽ dài hơn pin thường một chút. Dĩ nhiên giá của chúng sẽ cao hơn pin thường nhưng bền hơn và an toàn hơn.

– Nếu sử dụng cho đèn pin thì không nên bật đèn ở cường độ sáng cao nhất trong thời gian trên 15 phút liên tục, vì bóng đèn pin công suất cao sẽ tỏa nhiệt lớn gây nóng thân đèn, ảnh hưởng đến tuổi thọ pin. Nếu sử dụng kiểu ngắt quãng sẽ tốt cho pin hơn.

– Nếu sử dụng cho Vape thì nên chọn loại có dung lượng xả cho phép càng cao càng tốt, vì sử dụng pin độ xả thấp so với công suất máy sẽ làm hư máy (Vape thông thường cần pin độ xả cao trên 15A cho box và trên 20A cho mech mod).

– Nếu dùng cho bộ pin sạc dự phòng thì nên chọn loại có dung lượng càng cao càng tốt, không cần quan tâm tới dòng xả (dòng sạc thường chỉ khoảng vài Ah). Dung lượng pin cao sẽ giúp bộ pin sạc được nhiều lần hơn cho thiết bị (với cùng một số lượng pin).

– Khi tìm mua pin Li-Ion 18650 trên Internet nên chú ý có loại pin đầu bằng (cực + không nhô cao) thường dùng để kết lại thành từng khối pin và loại pin đầu cao dùng để xài riêng lẻ.

– Pin Li-Ion 18650 sạc đầy mặc dù không sử dụng nhưng sau sáu, bảy tháng có thể tự xả hết. Do đó trong khi lưu trữ nên thỉnh thoảng sạc đầy lại (ba, bốn tháng/lần) nếu muốn nó lúc nào cũng trong tình trạng sẵn sàng.